نهمین شمارۀ مجلۀ ادبی نوپا پس از وقفهای طولانی منتشر شد
نهمین شمارۀ مجلۀ ادبی نوپا که به موضوع طنز در ادبیات فارسی پرداخته است پس از وقفهای نزدیک به یک سال منتشر شد. مجتبا نریمان سردبیر و مدیرمسئول این فصلنامه در بخشی از سخن سردبیر به موضوع این ویژهنامه اشاره کرده و آورده است:
اینکه در سالهای اخیر میگویند ما ایرانیها در واکنش به هر اتفاق و فاجعهای لطیفه یا جوک میسازیم، جای کنایه و تمسخر و تحقیر، باید از زوایای دیگری دیده شود. اینکه این جمله تا چه حد درست است و ما کجای این واکنش قرار داریم خود جای بررسی دارد؛ اما فرض را بر این میگیریم که این جمله تا مقداری هرچند اندک حقیقت داشته باشد. در این صورت باید ببینیم ما را چه میشود که گاهی در واکنش به هر فاجعهای اعم از گرانی و قتل و قحطی، جملهای خندهآور میسازیم و مینویسیم یا دستکم از شنیدن لطیفهای در باب یک ویرانی، در دل، حتا به اکراه میخندیم. آیا طنز را مانند سعدی ابزاری کمخطرتر برای نصیحةالملوک تصور میکنیم یا حقیقتا میخواهیم از شدت فاجعه بکاهیم و واکنشی است به استیصال ما در آن بحران؟ و یا اینکه چه میشود که در دورههایی چون مشروطه، زبان اعتراض زبان طنز میشود؟ که البته این جمله را میتوان جابهجا نیز خواند. شاید سؤال دقیقتر این باشد که کاربرد طنز در ادبیات چیست و چه وقت به داد میرسد؟ و چرا طنز در زمانۀ استبداد گاهی پررنگتر میشود؟ سؤالهای بسیاری در این باب که سعی کردیم در دل مقالات و داستانها و نقدها و گفتوگوهای این شماره به جوابشان برسیم.
در نهمین شمارۀ مجله ادبی نوپا میخوانید:
سخن سردبیر
چرا طنز؟ [مجتبا نریمان]
بازچاپ
احمِدو [سعیدی سیرجانی]
پرونده
ماشینها شوخی نمیکنند: امر سیاسی، طنز و هوش مصنوعی [ ناصر فکوهی]
خدابیامرزدش، آدمِ بیشرفی بود! [گفتوگو با ایرج پارسینژاد] طنز چرخهایست میان خنده و اندیشه! [گفتوگو با داریوش مؤدبیان] طنزنویسی که دیگر طنز نمینویسد [گفتوگو با پوریا عالمی]درآمدی بر طنز در تاریخ بیهقی [رؤیا صدر]
طنز در شعر احمد مطر [ترجمه و اقتباس ستار جلیلزاده] عبور از جهانِ تیره [محمدرضا ایوبی] هنر درآمیختن جنایت با شوخی [دریا سهرابی] نگاهی به طنز در غرلیات بیدل دهلوی [مهرداد مهرجو] پاسخ به چند پرسش از پرسشهای ماکس فریش [نسیم خاکسار]
داستان فارسی
تو خود عدوی خویشتنی! [جواد مجابی] دزدی [محمد قاسمزاده] لطفاً نمیر آقای میرمیریان [فرهاد حسنزاده]
خانهمانده [زهرا علیپور ] مادربزرگ عزیزم [پدرام اجتماعی]بافتنی در تابستان [حمیدرضا مهاجر]
عروس تعریفی [سولماز مسعودیان] آمدیم ثواب کنیم، کباب شدیم [نیلوفر وفایی مرادی]سنگ خدا [مصطفی مهذّب]
دستدندانِ پدربزرگ [مجتبا نریمان]
تـرجمه
مادران خوب در پارکینگ [نوشتۀ کارن بندر / ترجمۀ اسدالله امرایی ] دو داستان طنز [نوشتۀ زیگفرید لنتس / ترجمۀ علی عبداللهی]
زاویۀ دید [نوشتۀ لوسیا برلین / ترجمۀ نیلوفر صادقی] دست لیتوانیایی[ نوشتۀ یولیا کیسینا / ترجمۀ فرناز قضاتلو]
تو کف [نوشتۀ وودی اَلن / ترجمۀ محمد حیاتی] وقتی همه رئیسجمهورند [نوشتۀ مریآن ایتا / ترجمۀ مهدخت احتشامی]
کلوپ شبانه [نوشتۀ بیلی کالینز / ترجمۀ طناز تقیزاده]
شاهِ نامهها
آمیختگی ایران و ایرانیان [ آرمان فاتح] پوزخندِ پهلوانان در شاهنامه فردوسی [ فریما دستیار ]
اساطیر و اساطیروارهها
اسطوره علم نیست اما اسطورهشناسی علم است (گفتوگو با عباس مخبر) [ مجتبا نریمان، آرمان فاتح]
اساطیر یونان در آثارالباقیه؟ [ محمد بیانی] شادی در ایران باستان [شایان ریحانی]
شاعر به مثابۀ ژانوس: اصالت و تقلید در شعر مدرن [کارلوس بِیکِر/ سامان طاهری]
به عبارت دیگر
بیماری که در اتاق عمل آتش گرفت [ سرمد قباد] دوئلِ واژههای کاریزماتیک [ احمد اکبرپور]
مقالهها و نقدها
مشخصههای معنایی اسمهای مستعار طنز [ محمدرضا اصلانی] درهمتنیدگی اسطوره و طنز [ سمیرا نیکنوروزی]
گروتسک [ نوشین خلیفهسلطانی] معرفی کتاب به قلم ساحل سهرابی، حبیب باویساجد و…
نهمین شمارۀ مجلۀ ادبی نوپا ویژۀ طنز در ادبیات در 400 صفحه و باقیمت 300 هزار تومان زمستان 1403 روانۀ کتابفروشیها شد. تصویر روی جلد این مجله، برخی از طنزپردازان تاریخ ادب پارسی به قلم شراره جلیلوند
ایستاده از راست: محمدعلی جمالزاده، نسیم شمال، عبید زاکانی، عمران صلاحی
نشسته از راست: صادق هدایت، ایرج پزشکزاد، منوچهر احترامی، ایرج میرزا
مدیرمسئول و سردبیر: مجتبا نریمان
دبیر ترجمه: اسدلله امرایی
دبیر شاهنامه و اساطیر: آرمان فاتح
مدیر هنری: عظیم فطرتی
روابط عمومی: محمدجواد کاوه
طراحی لوگو: اسرافیل شیرچی
مدیر سایت: دریا نوری
نمونهخوان: مهشید شاکری