نوشته‌ها

تکه‌هایی از کتاب زیباشناسی، نوشتۀ ژان برتلمی

 

تکه‌هایی از کتاب زیباشناسی، نوشتۀ ژان برتلمی

ترجمۀ احمد سمعی گیلانی

انتشارات سخن

چاپ اول، 1392، ص 260 – 262

 

دربارۀ شعر

در شعر، شیوۀ گفتن از آن‌چه گفته می‌شود مهم‌تر است… همین معنی را به تعبیری عامه پسند بیان می‌کنیم: در واقع، آنان که شعر را با ذوقِ شعری می‌خوانند، همواره این را پذیرفته‌اند که واژه‌ها، در شعر، آن و لطف و خاصیتِ مرموزی پیدا می‌کنند و از معنای خود فراتر می‌روند.

چشیدنِ طعمِ این لطیفۀ اسرارآمیز بدایت و شرطِ هر تجربۀ شعری ست.

سخنِ منظوم را در مقابلِ نثر، کلامِ موزونِ و مقفّا را در برابرِ کلامِ عامّۀ مردم قرار نمی‌دهم. دریغا! چه بسا سخنِ منظوم که به گونه‌ای اسف‌انگیز دارای کیفیت نثر است! و در عوض، مگر نه این است که نثرِ شاعرانه و هنری نیز داریم؟

تکه‌هایی از کتاب زیباشناسی، نوشتۀ ژان برتلمی

تکه‌هایی از کتاب زیباشناسی، نوشتۀ ژان برتلمی


چنین نثری پیروِ قوانینی است که، هرچند، مدوّن نشده‌اند، کم‌تر از قوانینِ مدوّن بی‌خدشه نیستند. چنین نثری ما را از همان حالِ خوشی سرشار می‌سازد که از خواندنِ بهترین اشعار دست می‌دهد.

مگر نه این است که، به ادّعای کلودِل، بزرگ‌ترین شاعرانِ فرانسوی نثرنویسانی هستند چون رابله، پاسکال، بوسوئه، سن سیمون، شاتوبریان، بالزاک و میشله؟

معانیِ شعر، رویدادهایی را که حکایت می‌کند، عواطفی را که به وصف در می‌آورد، خلاصه جوهر مفهومی و نثریِ آن را می‌توان از زبانی به زبانی دیگر در آورد، اما جوهرِِ شعری را نه.

به همین دلیل، شعر از تحلیل گریزان است. هرگز نمی‌توان دانست که این نوشابۀ گوارا درست از چه موّادی مرکّب است. البته این بدان معنی نیست که نقد ادبی بیهوده است. لیکن نقد ادبی تنها به آستانۀ حرم راهبر است و به درونِ حرم راه نمی‌یابد. علّت آن است که «از سویی، نقد روشنگر است و، از سوی دیگر، شعر پذیرای روشنگری نیست». 10 فروردین 99

 

 

 

 

 


مجلهٔ ادبی «نوپا» با رویکردی تازه در پی کشف استعدادهای شناخته نشده در عرصهٔ ادبیات می‌رود و شعرها و داستان‌ها را همراه با نقد منتشر می‌کند. مجلهٔ نوپا به سردبیری مجتبا نریمان در کنار انتشار مطالب ادبی، سعی دارد در شناخت شعر و داستان‌هایی که، دور از هرگونه حشو و زوایدِ تبلیغاتی و گذرا، ارزش ادبی و هنری دارند، به مخاطبان خود کمک کند و به آسیب‌شناسی ضعف‌ها و علل سقوطِ برخی جریانات ادبی بپردازد.


مدیر مسئول و سردبیر:

مجتبا نریمان

نشانی و شماره تماس

شماره تماس: 88527713 – 021

همراه: 383 0282 0912

نشانی: تهران، سهرودی شمالی، کوچه قرقاول، پلاک 36 ، واحد

ایمیل: ‏Email: nopa.magazine@gmail.com

واتساپ: WhatsApp: 0912-0282-383

کانال تلگرام مجله: https://t.me/nopa_magazine